Kết quả nghiên cứu của Luận án được đánh giá cao tại Hội đồng do tính thực tiễn và ý nghĩa khoa học của chủ đề nghiên cứu
Dưới sự hướng dẫn khoa học của GS.TS. Nguyễn Kim Lợi và TS. Hồ Minh Dũng, sáng thứ Năm, ngày 10/10/2024, NCS Lê Minh Hải đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ kỹ thuật cấp Đơn vị chuyên môn (ĐVCM) tại Hội đồng chấm Luận án tiến sĩ Viện Môi trường và Tài nguyên, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, ngành Quản lý tài nguyên và môi trường, Mã ngành: 9850101.
GS.TS. LêThanh Hải (Viện MT&TN, ĐHQG-HCM), chủ tịch Hội đồng đã điều khiển phiên họp. Hai người giới thiệu của luận án tiến sĩ là GS.TS. Võ Quang Minh (Trường ĐH Cần Thơ) và PGS.TS. Phạm Văn Hiền (Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM). Hội đồng có sự tham gia của ba ủy viên là PGS.TS. Trương Thanh Cảnh (Trường ĐH KHTN, ĐHQG-HCM), PGS.TS. Châu Nguyễn Xuân Quang (Viện MT&TN, ĐHQG-HCM) và PGS.TS. Triệu Ánh Ngọc (Trường ĐH Thủy Lợi, cs2), cùng thư ký hội đồng là TS. Nguyễn Thanh Hùng (Viện MT&TN, ĐHQG-HCM). Buổi bảo vệ đã diễn ra long trọng với sự tham gia của GVHD, cán bộ khoa học, NCS trong và ngoài Viện.
Hình 1. GS.TS. Lê Thanh Hải - Chủ tịch Hội đồng (đánh giá LATS cấp ĐVCM) điều khiển phiên họp
Với những biểu hiện đang diễn ra ngày càng rõ ràng hơn, BĐKH đã và đang gây ra nhiều tác động bất lợi một cách trực tiếp cũng như gián tiếp đến các vùng khác nhau trên thế giới. Bên cạnh những áp lực từ quá trình phát triển kinh tế-xã hội, vấn đề an ninh lương thực toàn cầu còn trở nên trầm trọng hơn do những tác động bất lợi từ sự thay đổi của khí hậu. Theo đó, BĐKH có thể tác động trực tiếp và gián tiếp đến vấn đề an ninh lương thực thông qua sự thay đổi điều kiện sinh thái, môi trường sống của cây trồng và vật nuôi hay sự thay đổi về mức độ tăng trưởng và phân bố nguồn thu nhập của người dân. Dựa vào những kết quả nghiên cứu trên thế giới và trong nước liên quan đến lĩnh vực đề tài (cụ thể là về biến đổi khí hậu, đánh giá xu thế biến đổi khí hậu, đánh giá thích nghi đất đai) và tổng quan khái quát về điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội tỉnh Gia Lai cho thấy được tính cấp thiết của việc thực hiện đánh giá thích nghi đất đai cho các loại giống cây trồng tại địa phương, nhằm làm cơ sở để đề xuất những giống chủ lực trong bối cảnh tác động biến đổi khí hậu đồng thời với sự thay đổi thị trường nông nghiệp. Xuất phát từ các nhu cầu thực tiễn và dựa vào những cơ sở khoa học trên, nghiên cứu sinh Lê Minh Hải đã thực hiện nghiên cứu Luận án tiến sĩ với tên đề tài: “Nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu đến cây trồng chủ lực: trường hợp nghiên cứu tại tỉnh Gia Lai” trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự thay đổi bất định của thị trường nông nghiệp, hướng đến việc sử dụng tối ưu đất nông nghiệp địa phương theo khía cạnh tự nhiên và kinh tế xã hội, nhằm góp phần nâng cao chuỗi giá trị nông sản địa phương và ổn định cuộc sống người dân, tạo điều kiện thúc đẩy tỉnh Gia Lai trở thành trung tâm kinh tế-xã hội vùng Tây Nguyên.
Hình 2. NCS Lê Minh Hải báo cáo LATS trước Hội đồng đánh giá LATS cấp ĐVCM
Luận án đã đánh giá đặc điểm, xu thế biến đổi của lượng mưa và nhiệt độ không khí trong quá khứ tại tỉnh Gia Lai từ năm 1980 đến năm 2019, thông qua chuỗi dữ liệu quan trắc đã có với bài toán phân tích xu thế và ước tính xu thế dựa trên phương pháp kiểm định thống kê phi tham số Mann-Kendall và hệ số dốc Sen, ITA,…. Đây là một đóng góp mới trong việc ứng dụng phương pháp hiện đại để phân tích biến đổi khí hậu tại khu vực nghiên cứu; Luận án đã đánh giá tổng hợp khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, hiệu quả môi trường và kinh tế xã hội cho từng nhóm cây trồng chủ lực tại tỉnh Gia Lai. Từ đó, đưa ra các giải pháp thích ứng phù hợp nhằm giảm nhẹ các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, đồng thời khai thác tiềm năng của đất đai địa phương giúp phát triển nông nghiệp bền vững.
Ý nghĩa khoa học: Kết quả nghiên cứu của Luận án góp phần bổ sung, hoàn thiện thêm về mặt phương pháp luận đánh giá tác động tổng hợp của các yếu tố BĐKH, thổ nhưỡng, sử dụng đất lên sự phát triển của cây trồng chủ lực ở tỉnh Gia Lai – đại diện cho vùng Tây nguyên của Việt Nam.
Ý nghĩa thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của Luận án cung cấp thông tin, dữ liệu, phương pháp luận, các kết quả đánh giá tác động của biến đổi khí hậu lên các nhóm cây trồng chủ lực và các giải pháp thích ứng, hỗ trợ cho các nhà quản lý địa phương ra quyết định trong khai thác tiềm năng, lợi thế về đất đai của tỉnh Gia Lai để phát triển nông nghiệp bền vững.
Hình 3. Các thành viên Hội đồng đọc nhận xét LATS của NCS Lê Minh Hải
Hội đồng chấm luận án cấp ĐVCM đã đánh giá cao kết quả của luận án, NCS đã có 07 bài báo đã được công bố trên các tạp chí có uy tín ở ngoài nước và trong nước. Luận án hội đủ các điều kiện cần thiết đối với luận án tiến sĩ và đồng ý cho NCS bảo vệ LATS cấp Viện sau khi chỉnh sửa và bổ sung theo góp ý của Hội đồng.
Hình 4. Các thành viên Hội đồng, GVHD và NCS chụp hình sau khi kết thúc buổi bảo vệ