Điều tra, khảo sát sơ bộ tồn lưu Dioxin trong môi trường đất, trầm tích và nước ngầm tại một số khu vực ở Việt Nam

Trước những lo ngại về ảnh hưởng do tồn lưu của CĐHH da cam/dioxin, trong năm 2019 vừa qua, Viện Môi trường và Tài nguyên đã chủ trì thực hiện dự án “Điều tra, khảo sát sơ bộ tồn lưu CĐHH da cam/dioxin trong môi trường đất, trầm tích và nước ngầm tại một số khu vực bị ảnh hưởng do chiến tranh ở Việt Nam”.

        Chất độc hóa học (CĐHH) da cam trong đó có chứa thành phần dioxin, là một trong những hóa chất độc hại nhất mà con người đã tạo ra.  Trong chiến tranh Việt Nam giai đoạn từ 1961 – 1972, Mỹ đã phun rải khoảng 80 triệu L hóa chất diệt cỏ, trong đó có đến 50 triệu L CĐHH da cam/dioxin, xuống miền Nam Việt Nam.  Hậu quả tức thời vô cùng thảm khốc và nhãn tiền là toàn bộ vùng rừng núi và hệ sinh thái của nó bị phá hủy ngay tức khắc.  Tuy nhiên, do đặc tính bền vững môi trường (chu kỳ bán rã lên đến hơn 50 năm), hậu quả lâu dài còn lớn hơn và kéo dài đến tận ngày nay, tức sau hơn 50 năm phun rải. 

        Đã có hàng triệu người Việt Nam bị nhiễm độc da cam/dioxin và hàng trăm ngàn người bị dị tật, quái thai được xác định do CĐHH da cam/dioxin. Trước những lo ngại về ảnh hưởng do tồn lưu của CĐHH da cam/dioxin, trong năm 2019 vừa qua, Viện Môi trường và Tài nguyên đã chủ trì thực hiện dự án “Điều tra, khảo sát sơ bộ tồn lưu CĐHH da cam/dioxin trong môi trường đất, trầm tích và nước ngầm tại một số khu vực bị ảnh hưởng do chiến tranh ở Việt Nam”.

        Dự án đã tiến hành: 1) Thu thập tài liệu có liên quan đến khu vực phun rải CĐHH da cam/dioxin, 2) Phỏng vấn người dân và chuyên gia về các vị trí cụ thể có khả năng tồn lưu CĐHH da cam/dioxin, về các hậu quả của CĐHH da cam/dioxin lên sức khỏe con người, và về những khả năng phát sinh dioxin do hoạt động sinh hoạt và sản xuất trong địa bản khảo sát, 3) Khảo sát hiện trường. 4) Thu mẫu đại diện trong môi trường đất, trầm tích và nước ngầm và phân tích các chỉ tiêu dioxin và các hợp chất tương tự, 5) Lập bản đồ các khu vực khảo sát và hiện trạng tồn lưu CĐHH da cam/dioxin, và 6) Viết báo cáo tổng hợp đánh giá hiện trạng tồn lưu, tác động của CĐHH da cam/dioxin, và đề xuất các giải pháp quản lý. 

        Một số hình ảnh thực hiện Dự án được trình bày bên dưới.

Hình 1. Phỏng vấn người dân và chuyên gia

Hình 2. Lấy mẫu hiện trường

Hình 3. Lấy mẫu hiện trường

Hình 4. Xử lý mẫu tại Phòng thí nghiệm Độc học môi